Οι "Ἐν Ἰορδάνῃ" και οι "Όξου απ' τουν Ιουρδάνη"...

Των Θεοφανείων σήμερα και η εκκλησία μας εορτάζει τη βάπτιση του Χριστού στον ποταμό Ιορδάνη της Παλαιστίνης... Σύμφωνα με τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης βαπτιζόμενος (μεταφορικά "μπαίνοντας στον Ιορδάνη" κατά το πρότυπο του Χριστού) "εἰσέρχεται κανεὶς στὸν στρατὸ τοῦ Χριστοῦ", με ότι αυτό συνεπάγεται... Δηλαδή, ηθικό και έντιμο βίο, εγκράτεια, αρετή και όλα τα γνωρίσματα του χαρακτήρος και των πράξεων που κάθε καλός χριστιανός πρέπει να έχει... 

    Φαίνεται, οι παππούδες μας, ή μάλλον καλύτερα οι γιαγιάδες και οι προγιαγιάδες μας είχαν κατανοήσει καλά όλα τα παραπάνω τα σχετικά με το μυστήριο του βαπτίσματος και τις υποχρεώσεις που απορρέουν απ' αυτό για τον αποδέκτη! 
    Για το λόγο αυτό μας κληροδότησαν τη φράση "είνι όξου απ' τουν Ιουρδάνη", που στο Θανατιώτικο γλωσσικό ιδίωμα χαρακτηρίζει τον φαύλο, τον ανήθικο, ή εν πάσει περιπτώσει, αυτόν που δεν ακολουθεί πιστά τα χριστιανικά ήθη, όντας πότης, χαρτοπαίκτης, βωμολόχος, λάγνος, μη εγκρατής στις νηστείες και γενικότερα αμαρτωλός, θίγοντας το αλάνθαστο θρησκευτικό αισθητήριό τους, ομοιάζοντας τελικά με τον μη χριστιανό, αυτόν που δεν βαπτίστηκε, δεν μπήκε στον Ιορδάνη (που συμβολίζεται από την κολυμβήθρα που βαφτιζόμαστε), τον έχοντα άλλα ήθη... 

Η βάπτιση του ηγεμόνα των Βουλγάρων Βόριδος. Βυζαντινή Μικρογραφία. (Πηγή: http://vatopaidi.wordpress.com). 

    Βέβαια, μερικές φορές η φράση χρησιμοποιείται από τους πιο ηλικιωμένους ή τις πιο ηλικιωμένες και για πιο "ήπια" και "ελαφρά" ολισθήματα, χαρακτηρίζοντας μεταφορικά τον ξενύχτη, τον ρέκτη σε υπερβολικές διασκεδάσεις γιό ή κόρη, εγγονό ή εγγονή, τον ενδυόμενο ή ενδυόμενη προκλητικά και γενικά τον υποπίπτοντα σε παρόμοιας φύσης και κλίμακας ατοπήματα, που το σύστημα αξιών τους τα θεωρεί αποκλίνουσες συμπεριφορές ...

Βαπτιστήριο από τη Βασιλική στο οικόπεδο Καλαγιά-Κωνσταντίνου στη Βελίκα. (Πηγή : "Άναζητώντας την αρχαία Μελίβοια", ηλεκτρονική μορφή από το site www.melivoia.gr, του πρώην Δήμου Μελίβοιας).