Συνεχίζοντας στο ύφος των δύο προηγούμενων σχετικών αναρτήσεων , σχετικά με την διαδρομή του παλιού ονόματος του χωριού μας , φτάνουμε στα 1860 . Ο Νικ. Μάγνης στην τοπογραφία της Θεσσαλίας και Θεσσαλικής Μαγνησίας δεν προσθέτει τίποτα περισσότερο από τα ήδη γνωστά : τετρακόσια σπίτια , μία ώρα από τη θάλασσα , κρασί και μετάξι .
Έτος 1871 . Σε έναν σαλναμέ ( = ετήσιο ημερολόγιο ) με αναφορές στα χαρακτηριστικά των χωριών κάθε περιοχής , το χωριό αναφέρεται , όλως περιέργως με το όνομα Σανάτ' , λόγω της αδυναμίας των Τούρκων να προφέρουν το Θ(ήτα) , ( όπως εξηγείται με λεπτομέρειες στο "Η ιστορική Μελίβοια" , βλ. βιβλιογραφία ) .
Στις 24 Ιουλίου 1874 οι μουχτάρηδες ( = αιρετοί κοινοτικοί υπάλληλοι ) των χωριών πέριξ της Αγιάς μαρτυρούν για την περιουσία της μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου , κατόπιν ερώτησης του ηγουμένου Ιωακείμ , αφού αυτός περιήλθε σε δεινή θέση , αφού καταστράφηκε το μοναστήρι από πυρκαγιά ( 1847 ) , με συνεπακόλουθο να χαθούν τα επίσημα έγγραφά του , μεταξύ των οποίων και ο Συνορλαμάς ( = έγγραφο που καταγράφονται τα κτήματα της εκάστοτε μονής ) . Οι μουχτάρηδες βεβαιώνουν την περιουσία της μονής , και μεταξύ αυτών και ο μουχτάρης Αθανάτης .
Ο λόγιος Μητροπολίτης Δωρ. Σχολάριος , περί του έτους 1876 λέει για την Αθανάτη : "ΑΘΑΝΑΤΟΥ . Είναι ένα χωριό που κάποτε άκμαζε . Απέχει δύο ώρες , με το πόδι , από την Αγιά και δύο από το Θερμαϊκό Κόλπο . Έχει 140 οικογένειες με 700 κατοίκους και δύο εκκλησίες : τον Άγιο Νικόλαο και την Αγία Παρασκευή , καθώς και ένα μοναστήρι προσοδοφόρο , του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου , στο παράλιο μέρος της Βελίκας . Με τα έσοδα αυτού του μοναστηριού , διατηρείται το αλληλοδιδακτικό σχολείο του χωριού . Οι κάτοικοι είναι κτηματίες και γεωπόνοι ( = περιβολάρηδες )" . ( Εδώ πάλι κάτι δεν πάει καλά γιατί ο επόμενος συγγραφέας ανεβάζει τον αριθμό των οικογενειών σε 350 , και μάλιστα μόλις 4 χρόνια μετά ) .
Έτος 1877 Μαρτίου 31 . Με την "ευκαιρία" του ξαφνικού θανάτου ενός Θανατιώτη τον οποίο περιγράφει στην ενθύμηση που άφησε σε ένα μηναίο του Απριλίου ( του 1768 παρά Νικολάω τω Σάρω ) , ο Αναγνώστης Δανιήλ εκ Ραψάνης μας πληροφορεί ότι είναι και Διδάσκαλος ενταύθα εις Αθανάτου .
Περισσότερα γράφει ο Νικ. Γεωργιάδης το 1880 , αλλά προχωρά και σε μία εκτίμηση της θέσης της αρχαίας Μελίβοιας . Ας τον παρακολουθήσουμε : "... Η Θανάτου είναι κατοικούμενη υπό 350 περίπου οικογενειών και απέχουσα μίαν ώραν της παραλίας . Παρ' αυτήν κείται μοναστήριον του Αγίου Θεολόγου , Βυζαντινόν κτίσμα και πέραν τούτου επί της πλευράς της Όσσης ερείπια πολλών μοναστηρίων , ερημωθέντων προ χρόνων δια της επικρατούσαν πειρατείαν . Μεταξύ δε του χωρίου Θανάτου και της επί θέσεως απόπτου , καλουμένης ως εκ τούτου Βίγλας , ανευρίσκονται ερείπια Βυζαντινού φρουρίου κειμένου επί αρχαιοτέρας ελληνικής ακροπόλεως ...Ενταύθα έκειτο η πρωτεύουσα του Φιλοκτήτου Μελίβοια , ...διάσημος κατά την αρχαιότητα δια την πορφυράν βαφήν ..." .
Στις 12-10-1883 , με το ψήφισμα ΙΕ' , της συνεδρίασης Ι' , το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δωτίου , στον οποίο ανήκε τότε το χωριό μας , ορίζει τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια στα χωριά της δικαιοδοσίας του , μεταξύ αυτών και στην Αθανάτη : Αγία Παρασκευή : Γεώργιος Ευθυμιάδης , Αναγνώστης Γαγάτσιος , Ρίζος Βούρτουρας και Ιωάννης Πλατσιάς . Άγιος Νικόλαος : Αθανάσιος Τσάτσος , Αλέξιος Μπουζούκης , Ιωάννης Ψαρρής , Ιωάννης Βούρτουρας .
Φτάνουμε στα 1906 . Σε συμβόλαιο που συντάχθηκε σε συμβολαιογράφο της Αγιάς ( με τον έναν εκ των συμβαλλομένων να είναι Μελιβοιώτης ) την 17 Μαρτίου 1906 ημέρα Παρασκευή , η Μελιβοία αποκαλείται Αθανάτη .
Έτος 1871 . Σε έναν σαλναμέ ( = ετήσιο ημερολόγιο ) με αναφορές στα χαρακτηριστικά των χωριών κάθε περιοχής , το χωριό αναφέρεται , όλως περιέργως με το όνομα Σανάτ' , λόγω της αδυναμίας των Τούρκων να προφέρουν το Θ(ήτα) , ( όπως εξηγείται με λεπτομέρειες στο "Η ιστορική Μελίβοια" , βλ. βιβλιογραφία ) .
Στις 24 Ιουλίου 1874 οι μουχτάρηδες ( = αιρετοί κοινοτικοί υπάλληλοι ) των χωριών πέριξ της Αγιάς μαρτυρούν για την περιουσία της μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου , κατόπιν ερώτησης του ηγουμένου Ιωακείμ , αφού αυτός περιήλθε σε δεινή θέση , αφού καταστράφηκε το μοναστήρι από πυρκαγιά ( 1847 ) , με συνεπακόλουθο να χαθούν τα επίσημα έγγραφά του , μεταξύ των οποίων και ο Συνορλαμάς ( = έγγραφο που καταγράφονται τα κτήματα της εκάστοτε μονής ) . Οι μουχτάρηδες βεβαιώνουν την περιουσία της μονής , και μεταξύ αυτών και ο μουχτάρης Αθανάτης .
Ο λόγιος Μητροπολίτης Δωρ. Σχολάριος , περί του έτους 1876 λέει για την Αθανάτη : "ΑΘΑΝΑΤΟΥ . Είναι ένα χωριό που κάποτε άκμαζε . Απέχει δύο ώρες , με το πόδι , από την Αγιά και δύο από το Θερμαϊκό Κόλπο . Έχει 140 οικογένειες με 700 κατοίκους και δύο εκκλησίες : τον Άγιο Νικόλαο και την Αγία Παρασκευή , καθώς και ένα μοναστήρι προσοδοφόρο , του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου , στο παράλιο μέρος της Βελίκας . Με τα έσοδα αυτού του μοναστηριού , διατηρείται το αλληλοδιδακτικό σχολείο του χωριού . Οι κάτοικοι είναι κτηματίες και γεωπόνοι ( = περιβολάρηδες )" . ( Εδώ πάλι κάτι δεν πάει καλά γιατί ο επόμενος συγγραφέας ανεβάζει τον αριθμό των οικογενειών σε 350 , και μάλιστα μόλις 4 χρόνια μετά ) .
![]() |
Χάρτης της περιοχής μας , από το Χάρτη της Θεσσαλίας του Stahlin του 1924 . |
Περισσότερα γράφει ο Νικ. Γεωργιάδης το 1880 , αλλά προχωρά και σε μία εκτίμηση της θέσης της αρχαίας Μελίβοιας . Ας τον παρακολουθήσουμε : "... Η Θανάτου είναι κατοικούμενη υπό 350 περίπου οικογενειών και απέχουσα μίαν ώραν της παραλίας . Παρ' αυτήν κείται μοναστήριον του Αγίου Θεολόγου , Βυζαντινόν κτίσμα και πέραν τούτου επί της πλευράς της Όσσης ερείπια πολλών μοναστηρίων , ερημωθέντων προ χρόνων δια της επικρατούσαν πειρατείαν . Μεταξύ δε του χωρίου Θανάτου και της επί θέσεως απόπτου , καλουμένης ως εκ τούτου Βίγλας , ανευρίσκονται ερείπια Βυζαντινού φρουρίου κειμένου επί αρχαιοτέρας ελληνικής ακροπόλεως ...Ενταύθα έκειτο η πρωτεύουσα του Φιλοκτήτου Μελίβοια , ...διάσημος κατά την αρχαιότητα δια την πορφυράν βαφήν ..." .
Από τις ανασκαφές στις μονές της περιοχής . |
Φτάνουμε στα 1906 . Σε συμβόλαιο που συντάχθηκε σε συμβολαιογράφο της Αγιάς ( με τον έναν εκ των συμβαλλομένων να είναι Μελιβοιώτης ) την 17 Μαρτίου 1906 ημέρα Παρασκευή , η Μελιβοία αποκαλείται Αθανάτη .
Απόσπασμα του Συμβολαίου της 17-03-1906 . |
Την δε 10-10-1920 με το Φ.Ε.Κ. Β66/1920 , ο οικισμός ( χωριό ) με την ονομασία Αθανάτη ( παραλλαγή Αθάνατον ) , απεκδύεται την παλιά ονομασία του , που για αιώνες με τη μία ή την άλλη μορφή , όπως είδαμε , το προσδιόριζε και πλέον ονομάζεται ως τις μέρες μας Μελίβοια , ενδεδυμένη την αίγλη μιας πανάρχαιας πόλης , η θέση της οποίας ακόμα αναζητείται . Το μόνο σίγουρο είναι ότι κάπου στην ευρύτερη περιοχή του πρώην Δήμου Μελιβοίας βρίσκεται .
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ , ΤΟΜΟΙ 1 , 6 , 17 , 27 , 28 , 32 , 33 , 40 , 44 , ΕΚΔ. ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΝΟΣ .
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΕΛΙΒΟΙΑ , ΕΠΙΜ. ΝΕΚΤ. ΔΡΟΣΟΣ .
Οι φωτογραφίες προέρχονται από τα :
- "Η ιστορία του κρασιού στην περιοχή" , Σταυρούλα Σδρόλλια .
- "Το όρος των κελλίων" , Στέλιος Μαμαλούκος - Σταυρούλα Σδρόλλια .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου